Thomas Kuhn, na súa obra "Estructura das Revolucións Científicas" explica como os avances científicos non se desenrolan de xeito progresivo e con un avance lineal, senón que avanza a través de revolucións ou grandes saltos.
Nun primeiro momento estaríamos nunha etapa precientífica. Unha vez que xurde a Ciencia, durante unha serie de anos o saber científico acumúlase dentro dun marco conceptual (recordemos o concepto de verdade como coherencia) ese marco chámase "etapa de Ciencia Normal".
Pero sucede que despois de un tempo empezan a existir unha serie de de anomalías que non encaixan nese marco conceptual. Cando esas anomalías son poucas non se lles da importancia, pero cando comezan a ser moitas desestabilizan o sistema, que deixa de ser coherente, e comeza unha crisis.
Con esa crisis hai unha revolución na Ciencia, e iniciase un novo momento, unha Ciencia Nova. Co tempo, ese Ciencia Nova pasa a ser Ciencia Normal. Os avances científicos se desenvolveran de xeito acumulativo dentro da coherencia de ese marco. E de novo, tras un tempo xurdirán novas anomalías que nos levarán a unha nova crisis e revolución científica.
Kuhn chama a primeira etapa de Ciencia Normal paradigma 1, e a Nova Ciencia paradigma 2.
Temos un exemplo claro de esto no paso do Xeocentrismo ao Heliocentrismo. Durante moitos séculos acumulouse un coñecemento que debía encaixar coa coherencia do Cristianismo. Pero houbo un momento no que houbo demasiadas anomalías, demasiados descubrimentos novos debido á Ciencia desenvolta por Copérnico, Kepler e finalmente Galileo. E eses descubrimentos novos, gracias entre outras cosas ao invento do telescopio por parte de Galileo romperon co paradigma 1 (xeocentrismo) e deron lugar a unha revolución, a un novo paradigma, o paradigma 2 (heliocentrismo).
Galileo foi un auténtico revolucionario na súa época, enfrentouse a Iglesia dicindo que o heliocentrismo era real. Ata entón ninguen enfrentouse tan abertamente.
Os estudos sobre os astros eran moi importantes naquela época xa que axudaban aos barcos a orientarse. O heliocentrismo facía máis sincelos os cálculos, mentres que conseguir orientarse coa teoría xeocentrica non era fácil.
Recordemos que segundo Guillerme de Ockham a resposta máis sinxela é sempre a máis verdadeira (=navalla de Ockham). O heliocentrismo, moito máis sinxelo e bello ten que ser a verdade.
E así é como a Ciencia libérase da Relixión. Agora a Ciencia pode avanzar libre sen ter que rendir contas a Iglesia (evidentemente esta liberdade non foi de golpe, pero empezou aquí). Comeza o Renacemento.
Vemos como no tempo que se defendeou o Xeocentrismo se predominaba o concepto de verdade por coherencia (o sistema ten que funcionar en conxunto coherentemente) e tamén o concepto pragmático da verdade (mentres o pobo non dubide da Igrexa estará controlado, é dicir, é útil, é pragmático)
Cando chegou o telescopio necesitábase que as crenzas correspondéranse coa realidade. O Xeocentrismo non se correspondía cos feitos. O Heliocentrismo correspondíase cos feitos. Entón, no Heliocentrismo predomina un concepto de verdade como correspondencia.
Pregunta para reflexionar ¿Estás de acordo con que o avance científico é sempre por revolucións, saltos enormes coma neste caso ou cres que as veces é máis lineal?
